PL EN
BADANIA MODELOWE HYDRAULICZNYCH WARUNKÓW PRZEPŁYWU W PRZEPŁAWCE Z ZABUDOWĄ ROŚLINNĄ
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl. Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław
 
 
Data publikacji: 04-10-2015
 
 
Inż. Ekolog. 2015; 44:227-234
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Działania mające na celu zachowanie „korytarzy ekologicznych” w rzekach są zagadnieniem trudnym i złożonym, które wymaga wiedzy specjalistycznej z wielu dyscyplin nauki. Jednym z ważniejszych rozwiązań zapewniających ciągłość ekologiczną rzek są przepławki dla ryb, zwłaszcza te o charakterze naturopodobnym. Cechą charakterystyczną ich budowy jest zastosowanie naturalnego budulca (kamienie, pnie drzew, żwir, roślinność) w taki sposób, by swoim wyglądem przypominały małe cieki naturalne. Projektowanie hydrauliczne przepławek oparte wyłącznie na kryteriach prędkości dopuszczalnych vmax oraz parametru jednostkowej energii wody E, nie daje pełnej informacji o skuteczności działania tych urządzeń. W celu wytworzenia w przepławce optymalnych dla ichtiofauny warunków przepływu przydatne są badania struktury przestrzennej parametrów hydraulicznych np. zaburzeń pola prędkości lub rozkładów stopnia turbulencji Tu. W pracy zaprezentowano przykład takich badań, które autorzy przeprowadzili na modelu przepławki seminaturalnej w laboratorium wodnym IIŚ UP we Wrocławiu. Otrzymane wyniki posłużyły do oceny poprawności funkcjonowania przepławki. Badana przepławka z zabudową roślinną w formie rygli i komór spełnia wymogi hydrauliczne dla migrującej ichtiofauny i stanowi ciekawą, proekologiczna alternatywę do „ciężkiej” zabudowy technicznej.
 
REFERENCJE (18)
1.
Adam B., Lehmann B. 2009. Allgemeine Anforderungen an Fischaufstiegsanlagen. Konferenzmaterialien: Vortrag zur Tagung „Oekologische Durchgängigkeit in Fließgewässern“, LUA Brandenburg, Lebus.
 
2.
Adam B. et al. 2005. Fischschutz- und Fischabstiegsanlagen – Bemessung, Gestaltung, Funktionskontrolle. DWA, 2. Auflage, Hennel.
 
3.
DVWK 1996. Fischaufstieganlagen: Bemessung, Gestaltung, Funktionskontrolle. Merkblätter zur Wasserwirtschaft, Bonn, Vol. 232.
 
4.
DWA 2010. Durchgängigkeit und Habitatmodellierung von Fließgewässern. Verlag der Bauhaus-Universität Weimar.
 
5.
Fish passes-design, dimensions and monitoring. FAO-UN 2002. DVWK-Germany, Rome.
 
6.
Jelonek M., Wierzbicki M. 2008. Prezentacja technicznych możliwości przywrócenia wędrówek ryb w rzekach na podstawie wybranych przykładów inwestycji zrealizowanych we Francji i Niemczech oraz USA. Materiały Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, Kraków-Poznań.
 
7.
Jeżowiecka-Kabsch K., Szewczyk H. 2001. Mechanika płynów. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
 
8.
Jędryka E. 2011. Metody zapewnienia ekologicznej drożności cieków. Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie, nr 1.
 
9.
Kałuża T. 2000. Opory ruchu przy przepływie wód wielkich wywołane roślinnością terenów zalewowych. Rozprawa doktorska (maszynopis). Wydział Melioracji i Inżynierii Środowiska, Akademia Rolnicza im. A.Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań.
 
10.
Kasperek R., Wiatkowski M. 2008. Terenowe badania funkcjonowania przepławki dla ryb na zbiorniku Michalice. Rocznik Ochrona Środowiska, Tom 10.
 
11.
Krüger F. 2008. Anforderungen an Fischaufstiegsanlagen, Beispiele aus der Praxis. Konferenzmaterialien: Vortrag zum Wasserbaulichen Kolloquium “Oekologische Durchgängigkeit von Fließgewässern“, Universität Hannover.
 
12.
Lubieniecki B. 2003. Przepławki i drożność rzek. Wydawnictwo Instytutu Rybactwa Śródlądowego, Olsztyn.
 
13.
Mazurczyk A.K. 2007. Pola prędkości turbulentnych w kanałach o złożonych przekrojach poprzecznych z drzewami. Rozprawa doktorska (maszynopis). Instytut Geofizyki PAN, Warszawa.
 
14.
Mokwa M., Wiśniewolski W. (red.). 2008. Ochrona ichtiofauny przed szkodliwym działaniem budowli hydrotechnicznych. Monografia. Dolnośląskie Wyd. Edukacyjne, Wrocław.
 
15.
Puzyrewski R., Sawicki J. 2000. Podstawy mechaniki płynów i hydrauliki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
 
16.
Sigloch H. 1980. Technische Fluidmechanik. Schroedel-Verlag, Hannover.
 
17.
Tyminski T., Kałuża T. 2013. Effect of Vegetation on Flow Conditions in the “nature-like“ Fishways. Annual Set The Environment Protection, Vol. 15.
 
18.
Zgrabczyński J. 2007. Identyfikacja i ocena sprawności przepławek dla ryb w regionie wodnym Warty. Nauka Przyroda Technologie, 1(2).
 
Journals System - logo
Scroll to top