PL EN
ZBIOROWISKA GRZYBÓW MICROMYCETES JAKO WSKAŹNIK ZMIAN WILGOTNOŚCIOWYCH MURSZEJĄCEJ GLEBY Z DOLINY SUPRAŚLI
 
Więcej
Ukryj
1
Wydział Budownictwa i Inżynierii środowiska, Politechnika Białostocka, ul. Wiejska 45a, 15-351 Białystok
 
 
Data publikacji: 01-05-2016
 
 
Inż. Ekolog. 2016; 47:163-169
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Badano glebę należącą do podtypu gleb organicznych limno-murszowych. Znajdowała się ona na zmeliorowanych, obecnie nieużytkowanych, łąkach w dolinie Supraśli. Badaniami mikologicznymi objęto mursz poziomu darniowego i poddarniowego oraz podścielającą go warstwę mułu. Celem pracy było określenie zmian w strukturach zbiorowisk grzybów micromycetes otrzymanych z murszejącej gleby mułowej w dwu kolejnych latach. Podjęto próbę wyjaśnienia związku między glebą organiczną, która uległa decesji pod wpływem odwodnienia siedliska, a zbiorowiskami zasiedlających ją grzybów. Do izolacji grzybów micromycetes wybrano metodę płytek glebowych Warcupa w modyfikacji Mańki. Analiza wspólnych cech (podobieństwa) między zbiorowiskami grzybów została przeprowadzona na podstawie współczynnika Jaccarda. W sumie otrzymano 153 kolonie i 31 gatunków grzybów micromycetes. Podobieństwo między zbiorowiskami grzybów zasiedlających glebę w kolejnych, dwu latach badań układało się na zróżnicowanym poziomie. Najwięcej wspólnych cech – podobieństwo wynoszące 50% – wykazały zbiorowiska grzybów zasiedlające poziom poddarniowy. Natomiast zbiorowisko zasiedlające w 2013 roku niezmienioną procesem glebotwórczym warstwę mułu nie wykazało obecności ani jednego wspólnego gatunku ze zbiorowiskami grzybów zasiedlającymi utwory organiczne pobrane w 2012 roku. Stwierdzono, że analizowane zespoły grzybów micromycetes są niestabilne w swej strukturze jakościowej. Świadczy to o tym, że nawet niewielkie zmiany siedliskowe przyczyniają się do powstawania zbiorowisk o odmiennych cechach jakościowych (składzie gatunkowym) i ilościowych. Wpływa to jednocześnie na niskie podobieństwo (niewiele cech wspólnych) między zbiorowiskami grzybów zasiedlającymi zmieniające się w profilu glebowym utwory organiczne analizowanej gleby, zarówno w danym roku badawczym, jak i w kolejnych latach.
 
REFERENCJE (31)
1.
Badura L. 2003. Problemy mikrobiologii gleby. Rocz. Glebozn., 54 (1/2), 5–11.
 
2.
Banaszuk H. 2000. Rozmieszczenie i budowa profilowa mad i gleb mułowych w dolinie Narwi i Biebrzy wykształconych na obszarze Kotliny Biebrzańskiej na tle geomorfologii terenu. Biuletyn Naukowy, 9. Wyd. UWM w Olsztynie, Olsztyn, 181–193.
 
3.
Banaszuk H., Banaszuk P. 2010. Zagadnienia morfogenezy Niziny Północnopodlaskiej. Rozprawy Nauk. 198, Oficyna Wydaw. Politechniki Białostockiej, Białystok.
 
4.
Barabasz W., Vořišek K. 2002. Bioróżnorodność mikroorganizmów w środowisku glebowym. [W:] W. Barabasz (red.), Aktywność drobnoustrojów w różnych środowiskach. Wyd. Katedra Mikrobiologii AR, Kraków, 23–34.
 
5.
Błaszczyk M.K. 2007. Mikroorganizmy w ochronie środowiska. PWN. Warszawa.
 
6.
Bogacz A., Szulc A., Bober A., Pląskowska E., Matkowski K. 2004. Wpływ stopnia zmurszenia torfu na skład i liczebność grzybów glebowych obiektu Przedmoście. Rocz. Glebozn., 55 (3), 39–51.
 
7.
Cieśliński Z., Miatkowski Z., Turbiak J. 1998. Zmiany aktywności biologicznej w glebach mineralno-murszowych i torfowo-murszowych płytkich po wykonaniu orki agromelioracyjnej w warunkach braku wód gruntowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 460, 177–189.
 
8.
Ilnicki P. 2002. Torfowiska i torf. Wyd. AR w Poznaniu, Poznań.
 
9.
Johnson L.F., Mańka K. 1961. A modification of Warcup’s soil-plate method for isolating soil fungi. Soil Sci., 92, 79–84.
 
10.
Fudali E. 2009. Antropogeniczne zmiany w ekosystemach. Transformacje roślinności. Wyd. Uniwersytetu Przyrodniczego, Wrocław.
 
11.
Frączek K. 2010. Skład mikrobiocenotyczny drobnoustrojów biorących udział w procesach przemian azotu w glebie w otoczeniu składowiska odpadów komunalnych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 10, 2 (30), 61–71.
 
12.
Gonet S., Markiewicz M. 2007. Rola materii organicznej w środowisku. PTSH, Wrocław.
 
13.
Kiryluk A. 2007. Zmiany siedlisk pobagiennych i fitocenoz w dolinie Supraśli. Rozp. Nauk. i Monografie, 20, Wyd. IMUZ, Falenty.
 
14.
Kiryluk A. 2014. Wpływ odwodnienia na fizyko-wodne właściwości gleb pobagiennych na obiekcie łąkarskim w dolinie rzeki Supraśl. Inż. Ekol. 38, 26–34.
 
15.
Mańka K. 1964. Próby dalszego udoskonalenia zmodyfikowanej metody Warcupa izolowania grzybów z gleby. Prace Kom. Nauk Roln. i Kom. Nauk Leśn, PTPN, 17, 29–45.
 
16.
Mańka K., Salmanowicz B. 1987. Udoskonalenie niektórych technik zmodyfikowanej metody płytek glebowych do izolowania grzybów z gleby z punktu widzenia mikologii fitopatologicznej. Rocz. Nauk Roln., E (17), 35–46.
 
17.
Marcinek J., Komisarek J. 2015. Systematyka gleb Polski. [W:] Mocek A. (red.). Gleboznawstwo. PWN, Warszawa: 281–364.
 
18.
Mułenko W. 2008. Mykologiczne badania terenowe. Przewodnik metodyczny. Wyd. UMCS. Lublin.
 
19.
Niklińska M., Stefanowicz A. M. 2015. Bakterie, glony, grzyby, porosty terenów metalonośnych. [W:] M. Wierzbicka (red.). Ekotoksykologia. Rośliny, gleby, metale. Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 207–225.
 
20.
Okruszko H.: Degradation of peat soils and differentiation of habitat conditions of hydrogenic areas. Acta Agroph., 26, 2000, 7–15.
 
21.
Paul E. A., Clark F. E. 2000. Mikrobiologia i biochemia gleb. Wyd. UMCS, Lublin.
 
22.
Piaścik H., Gotkiewicz J. 2004. Przeobrażenia odwodnionych gleb torfowych jako przyczyna ich degradacji. Rocz. Glebozn., 55(2), 331–338.
 
23.
Pullin A. S. 2004. Biologiczne podstawy ochrony przyrody. PWN. Warszawa.
 
24.
Roj-Rojewski S. 2006. Budowa profilowa i właściwości chemiczno-fizyczne gleb mułowych w Kotlinie Biebrzy Dolnej w aspekcie ochrony mułowisk. Zesz. Nauk. Politechniki Białostockiej. Inż. Środ., 17, 25–40.
 
25.
Roj-Rojewski S. 2009. Mud habitats as interesing fluviogenic wetlands. [W:] A. Łachacz (red.). Wetlands – their functions and protection. Contemporary problem sof management and environmental protection. University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Olsztyn, 29–46.
 
26.
Roj-Rojewski S., Korol A., Zienkiewicz A. 2012. Wpływ warunków wodnych na właściwości fizyczne i pokrywę roślinną gleb murszowych położonych na odwodnionych siedliskach mułowych. Inż. Ekol. 29, 141–152.
 
27.
Systematyka gleb Polski. 2011. Rocz. Glebozn. 62 (3), Wyd. Wieś Jutra, Warszawa.
 
28.
Traczewska T.M. 2011. Biologiczne metody oceny skażenia środowiska. Oficyna Wydaw. Politechniki Wrocławskiej. Wrocław.
 
29.
Turbiak J., Miatkowski Z. 2010. Emisja CO2 z gleb pobagiennych w zależności od warunków wodnych siedlisk. Woda-Środowkso-Obszary Wiejskie, 19 (29), Falenty, 201–210.
 
30.
Warcup J.H. 1950. The soil plate method for isolation of fungi from soil. Nature, 166, 117–118.
 
31.
Zak J.C., Willig M.R. 2004. Fungal biodiversity patterns. [W:] G.M. Mueller, G.F. Bills, M.S. Foster (red.). Biodiversity of Fungi. Inventory and Monitoring Methods, Elsevier Academic Press, Amsterdam-Boston-Heidelberg-London-New York-Oxford-Paris-San Diego-San Francisco-Singapore-Sydney-Tokyo, 59–75.
 
Journals System - logo
Scroll to top